Pengenalan
Perceraian adalah suatu perkara yang dibenarkan dalam Islam tetapi ia merupakan pilihan terakhir setelah segala usaha untuk menyelamatkan rumahtangga menemui jalan buntu. Dalam Islam, hak-hak isteri selepas perceraian diatur dengan jelas di bawah hukum syariah bagi memastikan kebajikan dan keadilan bagi kedua-dua pihak yang terlibat.
Hak Nafkah Iddah
Selepas perceraian, seorang isteri yang diceraikan berhak menerima nafkah iddah dari bekas suaminya. Nafkah ini bertujuan untuk menampung keperluan asas isteri seperti makanan, tempat tinggal dan pakaian sepanjang tempoh iddah. Tempoh iddah bagi seorang wanita yang masih mempunyai haid adalah tiga kali suci, manakala bagi wanita yang sudah putus haid, iddahnya adalah tiga bulan.
Hak Mut’ah
Mut’ah merupakan pemberian saguhati dari bekas suami kepada isterinya selepas perceraian. Ia adalah satu bentuk pampasan untuk memberi sokongan kepada isteri yang telah diceraikan. Jumlah mut’ah tidak ditetapkan dalam syariah dan ia bergantung kepada kemampuan bekas suami serta budi bicara mahkamah syariah.
Hak Hadhanah (Hak Penjagaan Anak)
Dalam kes perceraian yang melibatkan anak, hak hadhanah atau hak penjagaan anak menjadi perkara penting yang perlu diputuskan. Secara umumnya, dalam hukum syariah, ibu lebih berhak menjaga anak yang masih kecil, terutamanya sekiranya anak tersebut belum mencapai umur mumaiyiz (kebolehan membezakan baik dan buruk). Namun, keputusan hak penjagaan tetap akan dibuat oleh mahkamah mengikut kepentingan terbaik bagi anak-anak.
Hak Tunggakan Nafkah
Jika sepanjang tempoh perkahwinan, suami gagal menunaikan tanggungjawab nafkah kepada isteri, isteri mempunyai hak untuk menuntut tunggakan nafkah selepas perceraian. Ini termasuk perbelanjaan keperluan asas yang sepatutnya ditanggung oleh suami semasa tempoh perkahwinan mereka.
Hak Harta Sepencarian
Pembahagian harta sepencarian adalah satu lagi aspek penting selepas perceraian. Dalam undang-undang syariah di Malaysia, harta yang diperoleh sepanjang perkahwinan boleh dituntut oleh isteri sekiranya ia diperoleh secara bersama atau dengan sumbangan isteri sama ada secara langsung atau tidak langsung. Mahkamah syariah akan menilai tahap sumbangan isteri sebelum membuat keputusan mengenai pembahagian harta.
Hak Wasiat dan Pusaka
Selepas perceraian, hak isteri terhadap pusaka bekas suami tidak lagi wujud melainkan telah diwasiatkan sebelum kematian bekas suami. Oleh itu, dalam banyak kes, perancangan awal mengenai wasiat atau hibah amat digalakkan bagi mengelakkan sebarang pertikaian di kemudian hari.
Hak untuk Berkahwin Semula
Seorang wanita yang telah diceraikan mempunyai hak untuk berkahwin semula setelah tamat tempoh iddahnya. Islam tidak menghalang seorang wanita daripada berkahwin dengan lelaki lain selepas perceraian, malah perkahwinan yang baru mampu memberi perlindungan serta kebahagiaan kepada wanita yang pernah bercerai.
Kesimpulan
Hak-hak isteri selepas perceraian yang ditetapkan dalam hukum syariah bertujuan untuk memberikan perlindungan kepada wanita yang menghadapi perpisahan dalam rumah tangga. Islam menekankan prinsip keadilan dan kebajikan dalam setiap aspek kehidupan termasuk dalam urusan perceraian, bagi memastikan hak pihak yang terlibat tidak terabai.
