Dalam sistem kehakiman Malaysia, hak-hak pihak yang terlibat dalam kes sivil adalah asas penting bagi memastikan keadilan ditegakkan. Hak dalam kes sivil memberikan perlindungan kepada kedua-dua penggugat dan tertuduh sepanjang proses perbicaraan. Artikel ini akan menghuraikan hak-hak yang dimiliki penggugat dan tertuduh serta bagaimana ia dilindungi oleh undang-undang di Malaysia.
Apa Itu Kes Sivil?
Kes sivil merujuk kepada tindakan undang-undang yang melibatkan pertikaian antara individu, syarikat atau entiti lain tanpa melibatkan jenayah. Kes jenis ini kebiasaannya melibatkan tuntutan seperti kontrak, kecuaian, tuntutan ganti rugi, dan hak milik harta.
Hak-Hak Penggugat dalam Kes Sivil
Penggugat adalah pihak yang memfailkan tuntutan terhadap tertuduh. Dalam proses perbicaraan sivil, penggugat mempunyai beberapa hak utama:
1. Hak untuk Mengemukakan Tuntutan
Setiap individu atau syarikat berhak untuk membawa kes ke mahkamah sekiranya mereka percaya bahawa hak mereka telah dicabuli. Proses ini bermula dengan pemfailan saman.
2. Hak untuk Diwakili oleh Peguam
Undang-undang Malaysia membenarkan penggugat mendapatkan khidmat peguam supaya tuntutannya dapat difailkan dengan cara yang betul dan berkesan.
3. Hak untuk Mengemukakan Bukti
Penggugat mempunyai hak untuk mengemukakan bukti seperti dokumen, saksi, dan pakar bagi menyokong tuntutan mereka.
4. Hak untuk Mendapatkan Keputusan Mahkamah
Penggugat berhak untuk mendapatkan keputusan perbicaraan secara adil setelah semua bukti dan hujah dipertimbangkan oleh mahkamah.
Hak-Hak Tertuduh dalam Kes Sivil
Tertuduh adalah pihak yang dipertanggungjawabkan atas sesuatu tuntutan dalam kes sivil. Seperti penggugat, tertuduh juga diberikan hak bagi membela diri mereka.
1. Hak untuk Membela Diri
Tertuduh berhak untuk menafikan tuduhan yang dibuat terhadapnya dan memberikan pembelaan sewajarnya.
2. Hak untuk Menyampaikan Jawapan terhadap Tuntutan
Sebaik sahaja tuntutan difailkan, tertuduh mempunyai hak untuk memberikan jawapan rasmi melalui pernyataan pembelaan yang dikemukakan kepada mahkamah.
3. Hak untuk Mendapatkan Peguam
Seperti penggugat, tertuduh juga berhak mendapatkan peguam bagi membantunya mempertahankan diri dalam kes sivil.
4. Hak untuk Mengemukakan Bukti dan Saksi
Bagi memastikan pertahanan yang kukuh, tertuduh boleh mengemukakan bukti dan saksi sebagai sokongan kepada pembelaan mereka.
5. Hak untuk Memohon Rayuan
Jika tertuduh tidak berpuas hati dengan keputusan mahkamah, mereka mempunyai hak untuk membuat rayuan kepada mahkamah lebih tinggi untuk meneliti semula kes tersebut.
Bagaimana Hak Ini Dilindungi di Malaysia?
Perlindungan hak-hak ini diberikan melalui beberapa perundangan dan prosedur sistem kehakiman Malaysia.
1. Perlembagaan Persekutuan
Perlembagaan Malaysia menjamin hak asasi individu termasuk hak untuk mendapat perbicaraan yang adil.
2. Kanun Prosedur Sivil
Undang-undang ini menggariskan prosedur bagaimana kes sivil dikendalikan di mahkamah, termasuk hak pihak yang terlibat.
3. Peranan Mahkamah
Mahkamah memainkan peranan penting dalam memastikan perbicaraan dijalankan secara adil serta mematuhi perundangan sedia ada.
4. Peranan Peguam
Peguam membantu klien memahami hak mereka serta memanfaatkan segala perlindungan undang-undang yang tersedia.
Kesimpulan
Hak dalam kes sivil memberi perlindungan kepada kedua-dua penggugat dan tertuduh agar proses keadilan dilaksanakan dengan sebaiknya. Malaysia mempunyai sistem perundangan yang memastikan hak-hak ini dilindungi melalui prosedur dan perundangan yang ketat. Dengan pemahaman yang jelas mengenai hak-hak ini, semua pihak boleh menggunakan saluran undang-undang yang betul dalam mempertahankan hak mereka.
