Apa Itu Hak Penjagaan Anak dalam Islam?
Dalam Islam, hak penjagaan anak selepas perceraian dikenali sebagai hadanah. Ia merujuk kepada tanggungjawab untuk menjaga, mendidik, dan membesarkan anak bagi memastikan kesejahteraan fizikal, emosi, dan sosial mereka terjamin.
Panduan Undang-undang Syariah dalam Penjagaan Anak
Menurut undang-undang syariah di Malaysia, isu hak penjagaan anak selepas perceraian ditentukan berdasarkan kepentingan terbaik anak. Mahkamah Syariah akan mempertimbangkan faktor seperti umur anak, kelayakan penjaga, dan kesediaan ibu atau bapa untuk menyediakan keperluan asas anak.
Kelayakan Penjaga dalam Hadanah
Untuk mendapatkan hak penjagaan anak, seseorang penjaga mesti memenuhi syarat tertentu seperti:
- Beragama Islam
- Seorang yang akil baligh dan waras
- Mampu memberi kasih sayang, pendidikan, dan perlindungan kepada anak
- Tidak terlibat dalam perkara yang boleh memudaratkan anak
Hak Penjagaan Anak: Siapa yang Lebih Berhak?
Secara prinsipnya, ibu lebih berhak dalam hak penjagaan anak yang masih kecil. Namun, dalam keadaan tertentu, hak ini boleh diberikan kepada bapa atau pihak lain yang lebih layak berdasarkan keputusan Mahkamah Syariah.
Hak Penjagaan bagi Anak Lelaki
Bagi anak lelaki, kebiasaannya ibu berhak menjaga sehingga anak mencapai umur tujuh tahun. Selepas itu, mahkamah akan mempertimbangkan sama ada penjagaan perlu diteruskan oleh ibu atau diberikan kepada bapa.
Hak Penjagaan bagi Anak Perempuan
Bagi anak perempuan, hak penjagaan biasanya diberikan kepada ibu sehingga remaja atau ketika anak mencapai umur baligh. Namun, mahkamah boleh mengubah keputusan ini berdasarkan keadaan tertentu.
Hak Penjagaan dan Hak Lawatan
Walaupun hak penjagaan diberikan kepada satu pihak, ibu atau bapa yang tidak mendapat hak tersebut masih mempunyai hak lawatan. Hak lawatan ini bertujuan memastikan anak mendapat kasih sayang daripada kedua-dua ibu dan bapa.
Faktor-Faktor yang Mempengaruhi Keputusan Mahkamah
Antara faktor yang dipertimbangkan oleh mahkamah dalam menentukan hak penjagaan anak termasuk:
- Kemampuan kewangan untuk menyara anak
- Keupayaan fizikal dan mental penjaga
- Kesesuaian lingkungan tempat tinggal
- Ikatan emosi antara anak dengan ibu atau bapa
Proses Tuntutan Hak Penjagaan Anak di Mahkamah Syariah
Bagi ibu atau bapa yang ingin menuntut hak penjagaan anak selepas perceraian, mereka perlu mengemukakan permohonan di Mahkamah Syariah. Proses ini melibatkan beberapa peringkat seperti:
- Pemfailan kes di mahkamah
- Perbicaraan bagi mendengar hujah kedua-dua pihak
- Keputusan mahkamah berdasarkan bukti dan kepentingan terbaik anak
Kesimpulan
Hak penjagaan anak selepas perceraian adalah isu penting dalam undang-undang syariah. Keputusan mahkamah berdasarkan kepentingan terbaik anak bagi memastikan kebajikan, pendidikan, dan kasih sayang yang berterusan daripada ibu atau bapa. Oleh itu, setiap ibu bapa perlu memahami hak dan tanggungjawab mereka sesuai dengan syariah Islam.
